گروه مقاله : مقالات دندانپزشکی
تاريخ انتشار : 1399/06/02 - 14:03
كد :166
برخی از کودکان ممکن است به دلایل مختلف با دندان هایی که دچار ناهنجاری و اختلال می باشد دچار شوند به صورتی که دندان ها ظاهری نا زیبا و بعضا فرد را دچار آسیب های جدی می کند.
اغلب ناهنجاری ها در دندان فرد باعث ایجاد مشکلات بعدی و حتی بیماری های دهان و دندان در آینده نه چندان دور می شود. انواع اختلالات و ناهنجاری های دندان به دلایل مختلف وراثتی،محیطی،رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان در فرد اتفاق می افتد که این ناهنجاری ها در دندان فرد اغلب باعث ایجاد از بین رفتن کلی دندان ها و استفاده از جایگزین و دندان های کامپوزیتی می شود.
دلایل ایجاد اختلال در دندان ها
اختلال ساختاری در مینای دندان و همچنین ریشه های دندان می تواند به دلایل مختلفی از جمله وراثت،مشکل در هنگام جنینی و حتی وارد شدن ضربه می باشد.طبق دلایل گفته شده برای ناهنجاری های ژنتیکی می توان پی برد که برخی از این مشکلات از ابتدای تولد و با ظهور اولین دندان ها قابل مشاهده هستند ولی در برخی دیگر ممکن است این مشکلات بعدها در نمای دندان ها ایجاد گردند.
انواع اختلالات ساختاری در دندان
رویش دندان های اضافی
مشکل دندانهای اضافه در اثر رشد دندان در محلهای نابجا ایجاد میشود. این دندانها بیشتر از تعداد طبیعی و خارج از موقعیت اصلی ساختمان دندانها بیرون میآیند و ممکن است بصورت تکی یا چندتایی یک طرفه یا دو طرفه، روییده شده یا نهفته و با ظاهری طبیعی یا ناقص باشند که در 90 درصد موارد بصورت یک یا دو دندان اضافه و در 10 درصد بصورت چندتایی مشاهده میشوند. بروز این مشکل میتواند هم مستقل از اختلالات و سندرمها و هم وابسته به آنها باشد.رویش دندان های اضافی باعث ایجاد بی نظمی در لثه و حتی احتمال ایجاد کیست در لثه نیز می کند که با مراجعه به دندانپزشک متخصص می توان آن را درمان کرد.
کاهش تعداد دندان ها
این حالت با اصطلاح علمی هایپودنشیا نامیده می شود و بر خلاف حالت افزایشی دندان ها یک الگوی وراثتی برای کاهش یا فقدان دندان ها وجود دارد که می تواند در هر دو حالت دندان های شیری و دائمی رخ دهد. این اختلال در هر دو گروه دندان های شیری و دائمی ایجاد می شود. یکی از حالات شایع آن اصطلاحا «مزیودنس» نام دارد که به رویش دندان اضافه در خط وسط کام بین دندان های پیشین گفته می شود. این اختلال معمولا مشکلات خاصی ایجاد نمی کند. با این حال در برخی موارد با عوارضی مثل تشکیل کیست اطراف دندانی و به هم خوردن نظم دندان ها همراه است. از این رو، دندانپزشک باید دندان ها را ارزیابی کند. شاید نیاز باشد دندان ها ارتودنسی شوند.
نقص مینای دندان
مینا به لایه سفید رنگ سختی گفته میشود که دندان را پوشانده و از آن محافظت میکند. نقص یا هیپوپلازی مینای دندان به نوعی نقص مینای دندان گفته میشود که تنها در دوران تکامل دندان اتفاق میافتد. با این حال این وضعیت ممکن است هم در دندانهای شیری و هم در دندانهای دائمی دیده شود. این وضعیت منجر به نازک شدن لایه مینا میشود و در نتیجه دندان مستعد پوسیدگی و کرم خوردگی میشود.علائم مشهود هیپوپلازی مینا شامل ایجاد لکه های سفید، سوراخهای ریز و شیارهایی در سطح بیرونی دندان میباشد.برخی از نشانه های هیپوپلازی مینای دندان واضح است اما برخی دیگر به سختی شناسایی میشوند و ممکن است تا زمان وخیم شدن مشکل شناسایی نشوند. هیپوپلازی مینای دندان که باعث نازک شدن مینا میشود میتواند علائم زیر را به دنبال داشته باشد:
- سوراخ، شیارهای ریز، فرورفتگی و درزهایی در دندان
- نقطه های سفید
- لکه های قهوهای مایل به زرد (که علت آن بیرون زدن لایه عاج زیر مینا است)
- حساسیت دندان به سرما یا گرما
- عدم تماس دندانها و ساییدگی نامنظم دندان
- آسیب پذیری در مقابل غذاهای اسیدی
- تجمع باکتریهای مضر در دندانها
- افزایش احتمال پوسیدگی دندان
نقایص عاجی
مشکلات ساختاری عاج دندانی شاید با مشکلات استخوانسازی ناقص همراه باشد و یا شاید به تنهایی دیده شود.
در این حالت ساختار عاج به صورت ارثی دچار مشکل شده و بازشدگیهای متعدد عصب دندانی دیده میشود.
دندانهای شیری و دائمی به رنگ کدر قهوهای مایل به قرمز تا آبی خاکستری دیده میشود.مینا شدید و سریع ساییده شده و دندانها میشکنند.گاهی شدت سایش به حدی است که سطح دندان هم سطح لثه قرار میگیرد.درمان اینمشکل بسیار سخت است و در اولین فرصت از روکشهای فولادی زنگ استفاده میشود.گاهی اوقات هم کل سطح دندان توسط ماده ترمیمی پوشانده میشود. با وجود تمام این تمهیدات پیشآگهی چنین درمانهایی چندان خوب نیست و شاید در نهایت چنین دندانهایی از دست بروند.
درمان انواع ناهنجاری های دندان
درمان چنین ناهنجاری هایی تخصصی و متنوع است و نوع و شدت بیماری باید مشخص شود. درمان شامل جراحی فک، کشیدن دندان، ترمیم، ارتودنسی و ... است. آملوژنز ایمپرفکتا یک ناهنجاری نادر شکل گیری مینای دندان (لایه خارجی تاج دندان) است. مینای دندان عمدتا متشکل از مواد معدنی است که پروتئین های درون آن مسوول شکل گیری و تنظیم آن هستند. در بیماری آملوژنز ایمپوفکتا پروتئین های مینای دندان به درستی کار نمی کنند و در نتیجه تاج دندان بدون میناست یا مینای کمی دارد. مبتلایان به این اختلال ممکن است دندان هایی با رنگ غیر طبیعی داشته باشند و در معرض خطر بالای پوسیدگی دندان هستند. همچنین دندان ها به تغییر درجه حرارت بسیار حساس هستند.