ارتودنسی نامرئی یا اینویزیلاین، در دندان پزشکی برای مرتب و صاف کردن دندان به کار می‌رود. البته این ارتودنسی‌ها همیشه به همین شکل نبوده‌اند. تقریباً سال ها زمان صرف شده است تا به ارتودنسی‌های شفاف امروزی دست یابیم. در ارتودنسی نامرئی از پلاک‌های پلاستیکی برای جابجایی و حرکت دندان با قابلیت تعویض هر دو تا سه هفته یکبار استفاده می‌شود. این قالب‌ها نازک، سبک و شفاف هستند.
ویژگی های ارتودنسی نامرئی
در ارتودنسی نامرئی از سیم ارتودنسی استفاده نمی‌شود اما از پلاک های بی‌رنگ و شفاف مبتنی بر شرایط دهان بیمار استفاده می‌شود. این روش بدون درد بوده و به سهولت می‌توان پلاک‌ها را درون دندان‌های بیمار جایگذاری نمود.
ارتودنسی نامرئی متحرک می‌باشد. به عبارت دیگر زمان خوردن، نوشیدن یا تمیز کردن دندان‌ها، می‌توانید آنها را از دهان خود خارج کنید و مجدد بر روی دندان‌هایتان جایگذاری نمایید.
در این نوع از ارتودنسی، در آزمایشگاه‌های ویژه پلاک‌های نامرئی توسط کامپیوتر برای هر فرد ساخته می‌شوند اما کاربرد ارتودنسی نامرئی را باید در موارد کاربردی خاص و در شرایط مشخص در نظر گرفت. در واقع ارتودنسی نامرئی شیوه نوینی از ارتودنسی متحرک دندان است که از تهیه قالب برای دندان‌ها شروع شده و در نهایت روی دندان‌ها پیاده‌سازی می‌شود.
بنابراین، اگر دندان‌های مرتبی ندارید، باید به متخصص ارتودنسی مراجعه کرده و مشاوره های لازم را کسب کنید. در این فرایند، با اشعه ایکس از دهان شما تصویربرداری می‌شود و ساختار صورت شما نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد. اگر شدت بی نظمی دندان‌های شما در حد خفیف تا متوسط باشد و امکان حرکات دندانی مورد نیاز با ارتودنسی نامرئی وجود داشته باشد، می‌توانید از ارتودنسی نامرئی استفاده کنید.
کودکان نمی‌توانند از این نوع ارتودنسی استفاده کنند زیرا این درمان نیازمند مراقبت های خاص و همکاری بسیار زیاد بیمار می باشد. با این حال، جوانان و بزرگسالان، کاندیدهای مناسبی برای ارتودنسی نامرئی هستند که برای دندان آنها سفارشی سازی شده و می‌توانند برای دندان‌های بالایی و پائینی خود مورد استفاده قرار دهند.
مهمترین متقاضیان ارتودنسی نامرئی افرادی هستند که می‌خواهند طول درمان خود را طوری سپری کنند که با حفظ زیبایی دندان و اعتماد به نفس‌شان، وضعیت دندان خود را از توجه و نگاه اطرافیان محفوظ نگه دارند. امروزه بسیاری از سلبریتی‌‌ها و افراد مشهود در سراسر دنیا و به ویژه هالیوود به انجام این روش درمانی روی آورده‌اند.
مراحل انجام ارتودنسی نامرئی به طور خلاصه عبارتند از:
مراجعه به متخصص ارتودنسی دندان و معاینه، تهیه قالب و اسکن کردن دندان ها
فراهم‌سازی تصاویر سه بعدی از دهان و دندان ها
بررسی طرح درمان کامپیوتری توسط متخصص ارتودنسی و تعداد پلاک‌های مورد نیاز، ساخت سفارشی پلاک‌ها در آزمایشگاه تخصصی ارتودنسی دندان، تست کردن پلاک روی دندان‌های بیمار
نظارت بر مراحل درمان ارتودنسی نامرئی و پیشرفت جابجایی و حرکت دندان ها
مراحل درمان ارتودنسی نامرئی
تخصص ارتودنسی با اختراع پلاک های شفاف متحرک توسط چیشتی و ویرث در سال ۱۹۹۷ جهش بزرگی داشت و امروزه واقعا درمان دندان ها و صاف و مرتب کردن آنها با دستگاه ارتودنسی نامرئی ممکن است.
جا به جایی دندان از طریق ارتودنسی (OTM) با پلاک های شفاف ارتودنسی نامرئی شامل ساخت مجموعه ای از پلاک های مختلف برای دندان های بالا و پایین است که به تدریج تغییر می کنند و ظاهری مشابه هم دارند. اولین سری پلاک ارتودنسی نامرئی ممکن است شباهت بسیاری به دندان های خود بیمار داشته باشد تا بیمار به استفاده از آنها عادت کند. پلاک های ارتودنسی نامرئی معمولا هر دو یا هر چهار هفته یک بار تعویض می شوند و هر سری از این پلاک ها با سری قبلی تفاوتی جزئی دارد که باعث می شود دندان به تدریج به سمت جای درست خود هدایت شود. درمان به این شیوه ممکن است تا دو سال طول بکشد که طول دوره درمان به شدت مشکلات و همکاری بیمار در استفاده از پلاک بستگی دارد.
برای صاف کردن دندان‌هایتان، چندین ارتودنسی نامرئی خواهید داشت
برای ساختن ارتودنسی نامرئی، متخصص ارتودنسی قالبی از دندان‌های شما می گیرد و با نرم افزار کامپیوتری مدرنی ساختار آنها را به گونه‌ای ایجاد خواهد کرد که در نهایت، قالب ارتودنسی نامرئی شما کاملاً فیت و متناسب دهان و دندان شما باشد. هر قالب ارتودنسی نامرئی با تنظیماتی نسبتاً متفاوت ساخته می‌شود تا فشاری را بر روی دندان‌های خارج از ردیف شما ایجاد کند. این فشار، برای آن طراحی شده است تا دندان‌های شما را به آرامی به موقعیت صحیح خود ببرد و لبخندی جذاب برای شما ایجاد کند. در ملاقات دوم با متخصص ارتودنسی، چند قالب ارتودنسی نامرئی دریافت خواهید کرد که باید هرکدام را به مدت دو تا سه هفته استفاده کنید.
آیا امکان لک شدن پلاستیک ارتودنسی نامرئی وجود دارد؟
در بیشتر موارد، باید قالب‌های قدیمی را نگه دارید تا دندان پزشک بتواند نحوه پوشش و یا پارگی در آنها را بررسی کند. در طول دوره درمانی شما حدود 5 الی 20 قالب ارتودنسی نامرئی را به مدت 5 تا 15 ماه استفاده خواهید کرد. دقت کنید که احتمال لک شدن قالب ارتودنسی نامرئی وجود دارد که سبب بد شکل شدن آنها می‌شود. این قالب‌ها باید چندین بار در روز تمیز شوند.
زمانی که غذا می‌خورید آنها را در بیاورید.
پیش از استفاده از آن، دندان‌های خود را مسواک کرده و نخ دندان بکشید.
از مصرف نوشیدنی‌هایی که رنگ مصنوعی دارند، بپرهیزید.
خمیردندان و سفید کننده‌های خوب استفاده کنید.
خودکار در دهان خود نگذارید.
از قرص‌های دندانی برای تمیز کردن دندان استفاده نکنید.
از قرار دادن قالب‌ها بر روی سطوح رنگی، خودداری کنید.
زمانی که از قالب استفاده نمی‌کنید، آن را در محافظ قرار دهید تا آسیب نبیند.
مدام آب بنوشید تا دهان و قالب‌های ارتودنسی نامرئی خود را تمیز کنید.
با انجام موارد ذکر شده در بالا، احتمالاً قالب‌های شما لک نخواهد شد. اما باید دقت کنید که تمیز کردن مداوم ارتودنسی نامرئی بسیار مهم است تا طعم بد و بوی نامطبوع در دهان شما ایجاد نشود.
از مسواک نرم برای تمیز کردن ارتودنسی نامرئی خود استفاده کنید
بر روی قالب‌های شما امکان رشد باکتری وجود دارد، بنابراین اطمینان یابید که همیشه با مسواکی نرم، حداقل روزی یک بار آنها را تمیز کنید. مسواک را به نرمی بر روی قالب حرکت دهید تا خوردنی‌های باقیمانده را از روی آن پاک کنید.
از صابون ضد باکتری برای شستن قالب استفاده کنید
صابون شفاف و ضد باکتری برای شستن قالب ارتودنسی نامرئی شما مناسب است. برای حذف باکتری از روی سطح پلاستیکی قالب‌ها، یک قطره از صابون را با آب سرد ترکیب کنید و به آرامی، قالب را بشوئید.
دندان‌های خود را مسواک کرده و نخ دندان بکشید
حداقل دو بار در روز باید دندان‌های خود را مسواک کرده و نخ دندان بکشید تا اجزای باقیمانده‌ی غذا از روی دندان و قالب شما حذف شوند. اگر بتوانید در زمان ناهار نیز دندان خود را تمیز کنید، توصیه می‌شود حتماً چنین کاری انجام دهید تا قالب‌های ارتودنسی نامرئی شما تمیزتر باقی بماند.
خیساندن قالب‌های ارتودنسی نامرئی
باید مدت طولانی در شبانه روز از قالب‌های ارتودنسی خود استفاده کنید. با این حال، اگر قالب‌های شما تغییر رنگ داده‌اند، باید آنها را بخیسانید تا تمیز شوند. تنها کافی است آن را در ظرفی از آب سرد قرار دهید و بگذارید یک شب به همان وضع باقی بماند.
ظرف قالب‌های ارتودنسی خود را تمیز نگه دارید
برای آنکه مانع انتقال باقیمانده‌های غذا و باکتری شوید، حتماً ظرف قالب‌های خود را تمیز نگه دارید. می‌توانید این ظرف را با آب سرد بشوئید یا آنها را با مسواکی نرم، تمیز کنید.
مدام قالب‌ها را تمیز کنید
قالب‌ها باید به تمیزی دندان‌هایتان باشند. برای نتیجه‌ی بهتر، حتماً بیشترین زمانی که می‌توانید از این قالب‌ها استفاده کنید؛ حتی در زمان خواب.
از کریستال‌های تمیز کننده استفاده کنید
شرکت‌هایی که نرم افزار کامپیوتری برای ساختن قالب‌های ارتودنسی ارائه می‌کنند، کریستال‌هایی خاص نیز می‌سازند. این کریستال‌ها، قالب و ظرف ارتودنسی نامرئی را تمیز و بهداشتی نگه می‌دارد. مقداری از این کریستال‌ها را همیشه همراه خود داشته باشید و آن را طبق راهنمای روی بسته، استفاده کنید. با قرار دادن آنها به مدت 15 دقیقه، آن هم هفته‌ای یک بار در محلول کریستالی، می‌توانید قالب‌های تمیزتری داشته باشید.
شروع درمان ارتودنسی نامرئی
مدارک لازم برای شروع درمان ارتودنسی نامرئی می تواند فرم ارسال پرونده، قالب دندان های بالا و پایین در پلی وینیل سیلوکسین، عکس های رادیولوژی پانوراما و معمولی از دندان و عکس از صورت و داخل دهان بیمار را در بر بگیرد. در برخی موارد اسکن دیجیتال جای قالب را می گیرد.
مراقبت از ارتودنسی نامرئی
موفقیت درمان با ارتودنسی نامرئی بستگی فراوانی به همکاری بیمار دارد. بیماران معمولا در ابتدا از پلاک ها بسیار راضی هستند چون آنها تقریبا نامرئی هستند و می توانند برای غذا خوردن و مسواک زدن از دهان بیرون آورده شوند. تحقیقی در سال ۲۰۰۷ میلادی نشان داده است که بیماران درمان شده با پلاک های نامرئی درد و تاثیرات منفی کمتری در کیفیت زندگی را نسبت ارتودنسی ثابت گزارش می کنند. عیب بزرگ این شیوه درمانی این است که بیمار بر استفاده از پلاک کنترل کامل دارد.
پلاک های ارتودنسی نامرئی باید روزانه ۲۰ تا ۲۲ ساعت استفاده شوند. تصور کنید که بیماری پلاک هایش را برای خوردن وعده کوچکی در جلوی تلویزیون در می آورد. آخر شب است و بیمار خسته است و ممکن به خواب برود. پیش از آنکه بیمار متوجه شود، صبح شده است و پلاک ها در حدود هشت ساعت خارج از دهان او بوده اند. این سهل انگاری به برنامه ریزی دقیق جا به جایی دندان ها صدمه بسیاری می زند.
اگر نوجوانی در مدرسه پلاک های ارتودنسی نامرئی اش را دربیاورد و آنها را گم کند، درمان برای هفته ها به تاخیر می افتد. اگر بیمار بزرگسالی به سفری کاری و یا تفریحی برود و پلاکش را فراموش کند نیز همین اتفاق می افتد. برخی از تولید کنندگان ارتودنسی نامرئی در فواصل زمانی بررسی هایی بر دندان بیمار انجام می دهند. اگر بیماری بر طبق برنامه پیش نرود، اصلاحات و تصحیح پلاک آنها با تاخیر انجام می شود. برای مثال یکی از این تولید کنندگان در هر مرحله از درمان تنها چهار پلاک تولید می کند که راحت تر بتواند تغییرات را در طول زمان اعمال کند.
تاریخچه ارتودنسی نامرئی ( ارتودنسی نامرئی چیست؟ )
در حدود سال های ۱۹۴۵ متخصصان ارتودنسی دریافتند که مجموعه ای دستگاه های متحرک پلاستیکی می توانند دندان ها را با برنامه از پیش تعیین شده جا به جا کنند. برخی از آنها حتی اقدام به ساخت جعبه الاینر هایی در مطب خود کردند تا با استفاده از آن بتوانند تنظیمات ساده را انجام دهند. اما برای برداشتن گامی پیشرو در این زمینه نیاز به بیمار ارتودنسی بزرگسالی بود که تازه بریس های ارتودنسی اش را برداشته بود.
ارتودنسی نامرئی یا اینویزالاین نتیجه تفکرات زیا چیشتی و کلسی ویرث، دانشجویان دوره ارشد MBA دانشگاه استنفورد بود. ویرث در دوران دبیرستان ارتودنسی سنتی داشت و از آن متنفر بود. چیشتی به تازگی دوره ارتودنسی اش را در بزرگسالی به پایان رسانده بود. او که از نگهدارنده هایی از جنس شفاف استفاده می کرد، متوجه این نکته شد که هنگامی که چند روز متوالی از نگه دارنده اش استفاده نمی کند، دندان هایش به تدریج جا به جا می شوند و پس از استفاده مداوم دوباره به جایگاه قبلی خود باز می گردند. در ۱۹۹۷، چیشتی و ویرث گرافیک تصویری سه بعدی را در زمینه ارتودنسی به کار گرفتند و تکنولوژی الاین (Align Technologies) و روش اینویزالاین را ایجاد کردند. با کمک و سرمایه گذاری بزرگی از سیلیکون ولی، الاین به زودی صنعت ارتودنسی را چون طوفانی در بر گرفت.
دندانپزشکان و دیگر شرکت های دندانپزشکی در ابتدا به این روش مشکوک بودند، چون نه ویرث و نه چیشتی هیچ گونه آموزش رسمی دندانپزشکی ندیده بودند. ارتودنسی نامرئی در ابتدا در ماه مه سال ۲۰۰۰ در دسترس عموم قرار گرفت و نزد بیماران به محبوبیت بسیاری دست یافت. به زودی محصولات مشابه آن نیز به بازار آمدند.
