پر کردن و ترمیم دندان کودکان

پرکردن و ترمیم پوسیدگی دندان‌های شیری کودکان نه‌ تنها از گسترش عفونت پیشگیری می‌کند بلکه موجب می‌شود دندان‌های دائمی در شرایطی سالم رشد کرده و در نهایت زمینه گفتار طبیعی و تغذیه مناسب کودک فراهم شود. عدم  پیگیری و درمان پوسیدگی دندان صرف نظر از این‌ که موجب تحمل درد طاقت فرسایی می‌شود می‌تواند منجربه عوارض جانبی ناخواسته‌ نظیر حواس پرتی ناشی از درد در کلاس درس و یا بی‌خوابی در طول شب‌ها شود. در صورت مشاهده علائم پوسیدگی دندان در کودک خود به متخصص دندانپزشک اطفال مراجعه کنید تا پس از بررسی وضعیت دندان کودک شما درمان های مورد نیاز را برای کودک انجام دهد.
اگر کودک شما از دندان درد شکایت کرد هر چه زودتر او را برای معاینه نزد دندانپزشک اطفال ببرید چون ممکن است دندان‌هایش دچار پوسیدگی شده باشد. تشخیص به موقع و زود هنگام پوسیدگی دندان به حفظ سلامت دندان شیری کودک شما کمک می‌کند و از پیشرفت پوسیدگی و وارد شدن عفونت به ریشه جلوگیری می‌کند. متخصصین ما آماده ارائه انواع خدمات در زمینه ترمیم دندان کودکان هستند.
برای ترمیم کردن دندان‌ها معمولا پروسه‌ای به نام پر کردن دندان انجام می‌شود. با پر کردن دندان، سعی می‌شود که فرم و شکل دندان به حالت اولیه بازگردد و دندان مجددا کارایی قبلی خود را داشته باشد. دلایل مختلفی وجود دارند که باعث می‌شوند پر کردن دندان‌های شیری و دائمی کودکان ضرورت داشته باشد:

•    پوسیدگی و خرابی دندان
•    آسیب یا ضربه خورن دندان‌ها که منجر به شکستن یا ترک خوردن دندان می‌شود.
•    وجود نقایصی در شکل‌گیری یا رشد دندان‌ها که باعث می‌شود دندان‌ها کوچک شوند و یا شکل و فرم آن‌ها نامنظم باشد.
•    عصب‌کشی دندان‌ها و درمان ریشه .
•    پالپوتومی (برداشتن قسمتی از ریشه‌ی دندان) .
•    تغییر رنگ و لک شدن دندان‌ها

       
پر کردن دندان با کامپوزیت بهتر است یا آمالگام؟ آیا آمالگام برای بدن خطرناک است؟

برای پر کردن و ترمیم دندانهایی که دچار پوسیدگی شده اند، بیماران معمولا این سوال را مطرح می کنند که کدام ماده ترمیمی بهتر است و بیشتر عمر میکند: کامپوزیت یا آمالگام؟ در این مقاله سعی می کنیم مزایا و معایب هر دو روش را بطور خلاصه بررسی نماییم.
آمالگام در فارسی معادل کلمه ملغمه است که به معنای مخلوطی از چند فلز می باشد. معمولا پنجاه درصد از وزن آمالگام دندانی را، عنصر جیوه و باقی آن را ترکیبی از فلزات نقره، مس و قلع تشکیل می دهد. این فلزات با هم مخلوط شده و ترکیب پایداری را تشکیل می دهند که دارای استحکام مناسبی جهت پر کردن حفرات دندانی می باشد. ترکیب به دست آمده دارای ویژگیهای جدید منحصر به فرد می باشد که متفاوت با تک تک عناصر تشکیل دهنده آن است. آمالگام با فرمول فعلی آن برای بیش از۱۸۰ سال است که در دندانپزشکی مورد استفاده قرار گرفته است. با این حال، بیماران به خصوص در سالهای اخیر همواره این سوال را داشته اند که با توجه به سمی بودن فلز جیوه، آیا کاربرد آمالگام در ترمیم دندان ها میتواند برای انسان خطرناک باشد؟
در پاسخ باید گفت تحقیقات زیاد در این زمینه نشان داده اند که کاربرد آمالگام در بالغین، کودکان بالای شش سال و یا حتی مادران شیرده، هیچ ضرری را متوجه سلامت عمومی افراد در کوتاه مدت و یا دراز مدت نمی کند. این مطلب مورد تایید سازمان های معتبر بهداشتی نظیر سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) و جامعه دندانپزشکان آمریکا (ADA) نیز هست و آمالگام را به عنوان ماده ای بی خطر در دندانپزشکی مورد تایید قرار داده اند. جالب است که بدانید امروزه با توجه به آلودگی دریاها و اقیانوس ها، خطر جذب جیوه از بعضی از غذاهای دریایی مانند انواع ماهی ها، سلامت افراد را تهدید می کند و میزان جذب جیوه در بدن از طریق آمالگام در مقابل این غذاها بسیار ناچیز و قابل اغماض است.
مزایای کاربرد آمالگام: بزرگترین مزیت آمالگام استحکام و پایداری آن برای مدت طولانی می باشد. به همین دلیل، دندانپزشکان برای پر کردن دندانهای آسیا (مولر)، پرکردگی های وسیع و یا افرادی که دارای دندان قروچه و سایش شدید دندان می باشند، تمایل بیشتری به ترمیم با آمالگام دارند. عمر متوسط پرکردگی با آمالگام حدود ده سال است، با این حال در مطالعات مختلف، موارد بسیاری از دوام پرکردگی دندان با آمالگام برای چندین دهه گزارش گردیده است. آمالگام به خوبی تمامی درزهای ریز بین خود و دیواره دندان را پر می کند (خاصیت مهر و موم کردن درزها) و به همین دلیل، جلوی نفوذ عوامل پوسیدگی زا و باکتریها را به بخشهای عمقی دندان می گیرد.
معایب آمالگام: مهم ترین عیب آمالگام، ظاهر و رنگ ناخوشایند آن برای بیماران است. بعضی از بیماران با وجود توصیه موکد دندانپزشک مبنی بر ترمیم دندان با آمالگام، صرفا به خاطر مسئله زیبایی، ترمیم با کامپوزیت را ترجیح می دهند. مسئله دیگر خاصیت رسانایی آمالگام به عنوان یک آلیاژ فلزی است که سرما و گرما را بهتر منتقل می کند. در نتیجه، برخی بیماران حساسیت بیشتری را در هنگام مصرف غذاها و نوشیدنی های سرد گزارش می کنند، که البته معمولا پس از مدتی (گاهاً یک تا دو ماه) این حساسیت برطرف یا محدود می گردد. همچنین ترمیم با آمالگام نیاز به تراشیدن حجم بیشتری از حفره دندانی برای آماده سازی دارد که در غیر این صورت باعث افزایش شکست درمان با این ماده میشود.
کامپوزیت دندانی، خمیری متشکل از مخلوط سرامیک و مواد پلاستیکی می باشد که برای پر کردن حفرات دندانی به کار می رود، و می تواند با رنگی بسیار شبیه رنگ دندان فرد، حفره دندانی را پر نماید. پس از قراردادن مواد حد واسط ویژه بر روی دندان، کامپوزیت درون حفره قرار داده شده و سپس توسط نور آبی ویژه ای سفت میشود.
مزایای کامپوزیت: مزیت اصلی کامپوزیتها بازسازی زیبایی دندان ها می باشد. دندانپزشک می تواند با ترکیب رنگها، رنگ مناسب دندان بیمار را یافته و به کار ببرد. برخلاف آمالگام، کامپوزیت مانند چسب به دندان میچسبد و در نتیجه دندانپزشک فقط باید قسمتهای پوسیده و به اصطلاح کرم خورده را بردارد و حفره را پر نماید و نیاز کمتری به تراشیدن دندان نسبت به ترمیم با آمالگام دارد.
معایب کامپوزیت: شانس حساسیت دندان در هنگام جویدن، پس از پر کردن با کامپوزیت معمولا از پر کردن با آمالگام بیشتر است. رنگ سفید کامپوزیت هم ممکن است در اثر مصرف غذاها و نوشیدنی های رنگدانه دار مانند چای و قهوه به مرور تغییر کند. ایراد دیگر کامپوزیت، ایجاد ترک های بسیار ریز یا ریزنشت هایی در بین کامپوزیت و دندان در طول زمان است که می تواند باعث نفوذ باکتریها و ایجاد پوسیدگی های ثانویه در بخشهای عمقی تر دندان گردد. در مجموع استحکام و پایداری کامپوزیت از آمالگام کمتر است و به همین دلیل انتخاب ارجح در مورد دندان های آسیا نمی باشد.
در مجموع میتوان گفت که هر کدام از این دو روش مزایا و معایب خود را دارند. آمالگام برای پر کردن دندانهای عقبی و جهت تحمل فشارهای زیاد موقع جویدن مناسب است، در حالی که کامپوزیت برای دندان های جلویی که مسئله زیبایی درآنها مهم تر است ارجحیت دارد. ضمنا تعویض پرکردگیهای سالم آمالگام با کامپوزیت توصیه نمیشود.
به هر حال، باید توجه داشت که تصمیم در مورد پرکردگی مناسب برای هر دندان، باید با مشاوره نزدیک بین بیمار و دندانپزشک صورت گیرد. فارغ از نوع ترمیم دندان، بهداشت مناسب دهان و دندان و معاینه مرتب حداقل هر ۶ ماه یک بار توسط دندانپزشک، عامل بسیار موثری در جلوگیری از بروز مشکلات دندانی می باشد.

مزایای (مواد نقره‌ای رنگ)

آمالگام ترکیبی از عناصر مختلف از جمله نقره است. از مواد آمالگام به خصوص برای پرکردن دندان‌های آسیاب در عقب دهان استفاده می‌شود.
این دندان‌ها عملا نسبت به پوسیدگی و خراب شدن مستعد هستند چرا که دچار ساییدگی و یا شکستگی  (بر اثر جویدن یا گاز زدن غذای سخت) می‌شوند.
در دو مورد است که استفاده از آمالگام برای پرکردن دندان‌ها ارجحیت دارد: زمانی که پوسیدگی دندان در دندان‌های عقبی ایجاد شده است و دوم زمانی که پوسیدگی دندان بسیار وسیع است و چند دندان را درگیر کرده است

مزایا

•    در ترمیم دندان‌ها، مهم‌ترین مزیت آمالگام بر سایر مواد پر کردن دندان این است که آمالگام بسیار قوی است و استحکام بالایی دارد.
•    پر کردن دندان با آمالگام زمان کمتری وقت می‌برد.
•    این مواد بسیار ارزانتر هستند.

معایب

•    یکی از نگرانی‌هایی که در مورد آمالگام وجود دارد این است که ماده‌ی جیوه‌ی موجود در آن به دندان آسیب بزند و عوارض جانبی ناخوشایندی را ایجاد کند.
•    برای پر کردن دندان با آمالگام لازم است که میزان بیشتری از بافت سالم دندان تراشیده شود تا بتوان ماده‌ی امالگام را در داخل دندان قرار داد. این کار بدین منظور انجام می‌شود که دندانپزشک اطمینان حاصل کند که مواد قرار گرفته در دندان کاملا در جای خود محکم هستند و در برابر ساییدگی و استفاده‌ی مکرر از دندان مقاوم هستند.(پر کردن و ترمیم دندان کودکان )

پرکردن دندان با کامپوزیت (مواد سفیدرنگ)

مواد سفیدرنگی که برای پر کردن دندان به کار می‌روند، اغلب با نام کامپوزیت رزینی نامیده می‌شوند.
این مواد شبیه به کوارتز (مخلوطی از پودر شیشه‌ای و رزین پلاستیکی) هستند و رنگ آن‌ها بسیار شبیه به رنگ طبیعی دندان است. این مواد در برابر نور آبی بسیار سفت و محکم می‌شوند.

مزایا

•    این مواد برای پرکردن دندان بسیار زیباتر و جذاب‌تر هستند چرا که رنگ انها بسیار شبیه به رنگ دندان است.
•    برای پر کردن دندان با مواد کامپوزیتی، نیاز نیست که مقدار زیادی از دندان تراشیده شود و بنابراین آماده کردن دندان برای ترمیم کمتر طول می‌کشد.
•    با استفاده از مواد کامپوزیتی می‌توان هر شکاف بسیار ریز یا کوچک روی دندان را هم پوشش داد و بدین ترتیب از گسترش پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری کرد.

معایب

•    مواد کامپوزیتی نسبت به مواد نقره‌ای رنگ معمول گرانتر هستند.
•    در صورتی که محل پوسیدگی دندان، جایی بین دندان‌های کودک شما باشد، احتمال آن که پوسیدگی دندان دوباره بازگردد، زیاد است و بنابراین لازم است که پرکردگی دندان بعد از مدتی تعویض شود که این موضوع هزینه پرکردن دندان را همچنان بیشتر می‌کند.