از مواد کامپوزیتی همرنگ دندان برای پر کردگی‌های کوچک و بزرگ به ویژه در دندان‌های جلو و یا بخش قابل مشاهده دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین از این نوع ترمیم در موارد اینلی نیز استفاده می‌شود. هزینه ترمیم‌های کامپوزیتی از آمالگام گرانتر و از ترمیم‌های طلا ارزانتر می‌باشد.
طول عمر آن‌ها حداقل پنج سال می‌باشد و از مزایای استفاده از آن‌ها می‌توان به همرنگ بودن با رنگ دندان، نیاز به یک جلسه درمان، اتصال بهتر به دندان نسبت به پر کردگی‌های آمالگام، نیاز کمتر به تراش دندان نسبت به ترمیم‌های آمالگام و مقاومت بسیار بالای آن‌ها اشاره نمود.

انواع مواد پر کننده دندان

پر کردن دندان چیست؟

پر کردن دندان روشی برای ترمیم دندان آسیب دیده است و به این منظور انجام میشود که دندان پوسیده زیبایی و عملکرد خود را باز یافته و همانند دندان‌های طبیعی دیگر شود. هنگامی که قرار است دندان شما پر شود، ابتدا باید بخش‌های پوسیده و آلوده از آن برداشته و تخلیه شوند. سپس دندان تمیز و ضد عفونی شده و در آخر با مواد پر کننده مخصوصی پر می‌شود.

پر کردن دندان مسیر نفوذ باکتری‌ها به داخل دندان را مسدود می‌نماید و به این صورت جلوی پیشرفت پوسیدگی یا ابتلای مجدد به آن را می‌گیرد. مواد مورد استفاده برای پر کردن دندان عبارتند از طلا، پورسلین، رزین کامپوزیت و آمالگام.

هر یک از مواد پر کننده دندان معایب و مزایای خاص خود را داشته و در شرایط متفاوتی مورد استفاده قرار می‌گیرد بنابراین نمی‌توان گفت کدام پر کننده دندان بهترین گزینه است بلکه این موضوع به شرایط بستگی دارد.

پر کردن دندان با طلا – پرشدگی طلا در لابراتوار دندانپزشکی ساخته شده و سپس برای دندانپزشک ارسال می‌شود. دندان‌پزشک پرشدگی را در جای خالی دندان قرار داده و با چسب مخصوص دندانپزشکی آن را می‌چسباند. اینلی طلا از نظر زیست سازگاری بسیار مناسب بوده و بافت‌های لثه به راحتی آن را تحمل می‌کنند. طول عمر این مواد پرکننده بیش از 20 سال تخمین زده می‌شود. به همین علت پر کردن دندان با طلا یکی از بهترین گزینه ‌ها محسوب می‌شود اما به علت قیمت بالا، رنگ طلایی و همچنین نیاز به چند جلسه مراجعه بسیاری از افراد تمایلی به آن ندارند.
پر کردن دندان با آمالگام ( مواد نقره‌ای رنگ) – آمالگام در مقابل ساییدگی بسیار مقاوم بوده و نسبتاً ارزان است. با این حال به علت رنگ تیره و فلزی جلب توجه کرده و باعث نازیبایی دندان می‌شود. آمالگام به علت مقاومت بالا و طول عمر زیاد برای دندانهای عقبی مناسب است اما در نواحی که در معرض دید قرار دارند مانند دندان‌های جلو معمولاً از آن استفاده نمی‌شود.
پر کردن دندان با رزین کامپوزیت ( پلاستیک) – این مواد هم رنگ دندان بوده بنابراین از زیبایی دندان نمی‌کاهند. به علت رنگ و ظاهر بسیار طبیعی این مواد از آنها برای دندان‌های جلو استفاده می‌شود. کامپوزیت از مواد مختلفی تشکیل می‌شود. مواد مستقیماً در سوراخ دندان قرار می‌گیرد. سپس با تاباندن نور مخصوصی مواد فعال شده و سخت می‌شود. این مواد به علت مقاومت و استحکام کمتر در موارد پرشدگی زیاد یا برای دندانهای عقبی مناسب نیستند چرا که به مرور زمان دچار ساییدگی یا لب پر شدگی می‌شوند. همچنین در اثر مصرف مکرر مواد حاوی رنگ‌دانه زیاد مانند چای یا قهوه به مرور زمان دچار تغییر رنگ و لکه می‌شوند. طول عمر کامپوزیت 3 تا 10 سال برآورد می‌شود.
پر کردن دندان با پورسلین (چینی) – این مواد به صورت اینلی یا آنلی ( به ترتیب اینله و آنله نیز گفته می‌شود) مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای ساخت این ترمیمها باید در جلسه اول دندان قالب‌ گیری شده و قالب برای لابراتور دندانپزشکی ارسال شود. ترمیم در لابراتوار دندانپزشکی ساخته شده و برای دندانپزشک فرستاده می‌شود. در جلسه دوم ترمیم پر کننده آماده در داخل دندان قرار می‌گیرند و چسبانده می‌شوند. اگر چه برای اینلی و آنلی دو جلسه درمانی لازم است اما به علت مزایای زیادی که این ترمیمها دارند، استفاده از آنها رو به گسترش است. مواد پورسلین هم رنگ دندان بوده و ظاهری بسیار طبیعی و مشابه دندان دارند . همچنین این مواد در مقابل تغییر رنگ و لکه مقاوم هستند. با این حال هزینه این ترمیمها زیاد بوده و مشابه پرشدگی طلا می‌باشد.
 

در صورتی که آسیب ‌دیدگی دندان خیلی بزرگ و گسترده باشد، ممکن است به جای پر کردن دندان از روکش استفاده شود. در صورتی که پوسیدگی به عصب دندان رسیده باشد دو روش برای درمان آن وجود دارد: عصب‌کشی (که در آن پالپ کامل تخلیه و پر می‌شود) و درمان پالپ زنده ( که در آن تلاش می‌شود عصب‌های زنده و سالم حفظ شود).

فرایند پر کردن دندان چگونه است

پر کردن دندان چند مرحله دارد:

مرحله اول: ایزوله کردن دندان 

پیش از هر کار ابتدا دندان بی‌ حس می‌شود. دندانپزشک برای اطمینان از عدم احساس درد و ناراحتی در حین درمان، با استفاده از تزریق ماده بی‌ حس کننده این کار را انجام می‌دهد. بی ‌حسی باعث می‌شود موقتاً ارتباط بین دندان و مغز مختل شود تا ارسال سیگنال درد متوقف گردد. میزان دردی که در حین تزریق احساس می‌کنید تا حدی به مهارت دندانپزشک بستگی دارد. گاهی اوقات برای جلوگیری از درد تزریق، ابتدا با ژل بی حس کننده لثه بی ‌حس می‌شود.

دندانپزشک با استفاده از یک ورقه لاستیکی به نام “رابر دَم”، دندان را از محیط دهان ایزوله می‌کند. رابر دم بر روی دهان قرار گرفته و محل دندان تحت درمان در آن سوراخ میشود تا دندان از آن بیرون بزند. به این صورت دندان ایزوله شده و دندانپزشک می‌تواند بر روی آن کار کند بدون این که جریان بزاق یا آلودگی‌های داخل دهان به دندان برسد. یکی دیگر از مزیت‌های این ورقة لاستیکی این است که ذرات یا مواد به داخل حلق بیمار نمی‌افتند.

مرحله دوم: جدا کردن نواحی پوسیده

پس از آماده کردن ناحیه تحت درمان، باید نواحی پوسیدة دندان برداشته شود . ابزارهای متعددی برای این کار استفاده می‌شود. ابتدا از دریل دندانپزشکی با سرعت بالا برای سوراخ کردن دندان استفاده می‌شود. دریل دندانپزشکی به صورتی طراحی شده است که در حین کار، آب اسپری می‌کند تا دمای دندان بیش از حد  بالا نرود. این مرحله را ممکن است به صورت ارتعاش و لرزش احساس کنید. برخی از دندانپزشکان از لیزر بافت سخت برای این کار بهره می‌گیرند. لیزر از مزیت عدم ایجاد لرزش برخوردار است.

مرحله سوم: پر کردن دندان

در این مرحله دندانپزشک فضای تخلیه شده را با مواد مخصوصی پر می‌کند. این کار برای مهر و موم کردن دندان و جلوگیری از نفوذ مجدد باکتری‌ها به دندان و همچنین بازگرداندن زیبایی و عملکرد به دندان انجام می‌شود. ترمیم باید به صورتی باشد که کاملاً به دندان چسبیده و اجازه ندهد باکتری‌ها و ذرات غذا و مواد دیگر به داخل دندان راه پیدا کنند.

روش پر کردن دندان با آمالگام و کامپوزیت اندکی متفاوت است.