- صفحه اصلی
- دندانپزشکی کودکان
- عوامل ایجاد پوسیدگی دندان
عوامل ایجاد پوسیدگی دندان
همانطور که میدانیم دندان، یکی از مهمترین اعضای بدن برای گوارش غذا می باشد و اگر غذا بدرستی جویده نشود برای هضم غذا دچار مشکلات گوارشی خواهیم شد.
در پوسیدگی دندانها منابع غذایی بسیاری وجود دارند که به تخریب دندانهای ما کمک می‌کنند مانند مواد غذایی شیرین، خوراکی‌هایی نظیر پفک، بستنی، سیگار، چایی، قهوه و …
برای ایجاد پوسیدگی، مواد قندی باید در دسترس میکروبها باشند تا عامل خراب کننده ساختمان معدنی، یعنی اسید تولید گردد. در واقع پوسیدگی دندان تخریب بافتهای سخت دندان است. وقتی یک بیماری در اثر فعالیت میکروبها ایجاد شود آن را بیماری عفونی می‌نامند. و اگر بیماری بتواند از محلی به محل دیگر منتقل شود آنرا بیماری قابل انتقال می‌گویند.
با تعریفی که از پوسیدگی دندان ارائه شد، می‌فهمیم که پوسیدگی می تواند از یک دندان به سایر دندانها سرایت کند.
محلهای شایع پوسیدگی دندان
پوسیدگی، تمام سطوح دندان را یکسان مبتلا نمی‌کند. بلکه بعضی از سطوح دندانها به علت وضعیت خاصی که دارند بیشتر دچار پوسیدگی می‌شوند. این سطوح عبارتند از:
شیارهای سطح جونده:
سطح جونده دندانهای آسیا شیارهای باریک و عمیقی دارد که محیط مناسبی برای زندگی و رشد میکروبها فراهم نموده و دندان از این محل دچار پوسیدگی می‌گردد. این امر بخصوص در مورد دندانهای آسیا بیشتر رخ می‌دهد و باعث پوسیدگی زودرس آنها می‌شود.
سطوح بین دندانی:
این ناحیه نیز به دلیل عدم نفوذ موهای مسواک قابل تمیز کردن نیست بنابراین از نواحی مستعد پوسیدگی و بیماری لثه بشمار می‌آید.
طوق دندان (ناحیه اتصال لثه با دندان):
تجمع میکروبها معمولاً در این ناحیه باعث بیماری لثه نیز می‌شود.
نشانه‌های پوسیدگی دندان
وقتی دندانی دچار پوسیدگی می‌شود، ممکن است یک یا چند مورد از علامتهای زیر را داشته باشد از جمله علائم پوسیدگی دندان می توان موارد زیر را نام برد:
• تغییر رنگ مینای دندان: در محل پوسیدگی مینا قهوه‌ای یا سیاه رنگ می‌شود.
• سوراخ شدن دندان در محل پوسیدگی: گاهی میزان این تخریب کم است و فقط با معاینه دقیق مشخص می‌شود و گاهی مقدار زیادی از دندان از بین می‌رود، به طوری که شخص فکر می‌کند دندان او شکسته است.
• حساس بودن یا درد گرفتن دندان در موقع خوردن غذاهای سرد، گرم، ترش و شیرین.
• حساس بودن یا درد گرفتن دندان وقتی که دندانها را روی هم فشار می‌دهیم.
• بوی بد دهان می‌تواند به علل مختلف ایجاد شود که یکی از علتهای آن پوسیدگی دندانها است.
• گیر کردن مواد غذایی بین دندانها و پاره شدن نخ دندان، پوسیدگی بین دندانی می‌تواند باعث گیر کردن مواد غذایی بین دندانها و پاره شدن نخ دندان هنگام استفاده شود.
پوسیدگی دندان چرا و چگونه ایجاد می‌شود
برای پیشگیری از ایجاد هر بیماری باید علل ایجاد کننده آن بیماری را بشناسیم. در مورد پوسیدگی دندان و پیشگیری از آن نیز لازم است ابتدا با عوامل ایجاد کننده آن آشنا شویم. بسیاری از افرادی که برای درمانهای دندانپزشکی مراجعه می کنند، در پاسخ به اینکه چرا دندانهایشان خراب شده است به مسئله ارث و جنس دندان اشاره می کنند. روشن است که خوبی جنس دندان در دوام آن مؤثر است. با این حال عوامل دیگری هم دخالت دارند.
انواع کلاس پوسیدگی دندان
دندانپزشک کودکان برای ترمیم و ئدرمان مشکال پوسیدگی از کلاس پوسیدگی دندان و یا سیستم طبقه بندی پوسیدگی استفاده می کنند. با استفاده از کلاس پوسیدگی دندان و با توجه به محل و دت پوسیدگی درمان و روش های ترمیمی لازم توسط متخصص دندانپزشکی کودکان اعمال می شود. که شامل موارد زیر می باشند.
پوسیدگی کلاس 1: پوسیدگی مربوط به سطوح جونده دندان های حلفی
پوسیدگی کلاس 2: پوسیدگی مرتبط به سطوح ما بین دندان های حلفی
پوسیدگی کلاس 3: خرابی در سطوح ما بین دندان های قدامی
پوسیدگی کلاس 4: مشابه پوسیدگی کلاس با این تفاوت که پوسیدگی به نوک دندان رسیده باشد.
پوسیدگی کلاس 5: خرابی در قسمت گردن دندان ( طوق دندانی)
پوسیدگی کلاس 6: خرابی در یکی از لبه ها و نوک دندان ها
نحوه درمان پوسیدگی دندان کودکان
با توجه به محل قرار گیری داندان، محل پوسیدگی در دندان، میزان و عمق پوسیدگی دندان درمان های گوناگونی برای برطرف کردن پوسیدگی وجود دارد. به درمان های پوسیدگی دندان کودکان ترمیم دندان نیز می گویند. که شامل فلوراید درمانی، پر کردن دندان، عصب کشی دندان و کشیدن دندان می شود. که با توجه به نیاز و شدت پوسیدگی دندان توسط متخصص دندانپزشکی کودکان تجویز می گردد.
نکات مهم در جهت جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکان
- استفاده درست از مسواک و نخ دندان
- استفاده از مسواک روزی دو بار
- استفاده از دهان شویه های مناسب
- استفاده از خمیر دندان مناسب
- مراجعه مرتب و منظم به کلینیک دندانپزشکی کودکان هر شش ماه یکبار
- استفاده از روش های پیشگیرانه مانند فیشور سیلانت، فلوراید تراپی و روکش دندان
- کاهش مصرف مواد غذایی حاوی نشاسته و قند
کمبود کدام ویتامین باعث پوسیدگی دندان می شود؟
ویتامین D
اهمیت ویتامین دی به اندازه کلسیم در بدن می باشد و بدن به این ویتامین نیاز دارد تا بتواند کلسیم مورد نیاز خود را جذب کند و تراکم مواد معدنی استخوان را افزایش دهد. کمبود ویتامین دی باعث کمبود کلسیم در بدن و دندان ها می گردد که پوسیدگی دندان، رشد ناکافی دندان و بیماری های لثه ای را در پی خواهد داشت.
فسفر
فسفر برای جذب کامل کلسیم توسط بدن لازم است تا بتواند سطح سلامت استخوان را افزایش دهد. کمبود فسفر در بدن منجر به کمبود کلسیم در بدن و دندان ها می شود که منجر به پوسیدگی دندان می گردد.
ویتامین C
این نوع از ویتامین برای تقویت بافت همبند لثه ها ضروری است و می تواند از لثه و دندان شما در برابر بیماری ها محافظت نماید. التهاب لثه اولین مرحله از بیماری است که می تواند باعث قرمزی شدن لثه ها و به علت التهاب شود به گونه ای که لثه متورم یم شود و به راحتی خونریزی می کند.
کلسیم
کلسیم یک ویتامین بسیار مهم است که به تقویت استخوان ها و دندان ها کمک فراوانی می کند. مصرف کافی کلسیم در زمان کودکی از اهمیت بسیار فراوانی برخوردار می باشد. کمبود کلسیم در بدن می‌تواند منجر به این شود بدن سعیند کلسیم مورد نیاز خود را از دهان استخوان تهیه کند، که این موضوع می‌تواند ریسک پوسیدگی دندان و کاهش سلامتی دندانها را افزایش دهد.
پتاسیم
پتاسیم نیز مانند ویتامین دی منجر به بهبود تراکم مواد معدنی استخوان ها می شود که می توان از ضعیف شدن ساختار های استخواین بدن مانند فک جلوگیری نماید پتاسیم یک ماده ضروری برای حفظ سلامت لثه ها می باشد.
علت پوسیدگی دندن از کنار لثه
مهمترین دلیل پلاک دندان است. پلاک یک لایه چسبنده است که وقتی باکتری های دهان شما از قندهای غذا یا نوشیدنی هایی که مصرف کرده اید تغذیه می کنند، بر روی دندان های شما ایجاد می شوند. این باکتری ها قندها را به صورت اسید تجزیه می کنند و می توانند لایه ی سخت مینای دندان را از بین ببرند. اگرپلاک ها از بین نروند، می توانند بصورت لایه ایی مایل به زرد به نام تارتار در امتداد دندان ها و خط لثه سفت شود. و این موضوع منجر به پوسیدگی دندان از کنار لثه می گردد.