گروه مقاله : مقالات دندانپزشکی
تاريخ انتشار : 1399/05/19 - 10:38
كد :162
یکی از رایجترین نقصهای مادرزادی است، شکافی در لب بالایی و یا سقف دهان (کام) و یا هر دوی آنها ایجاد میشود. اگر در طی دوران تکامل جنین، ساختارهای صورت به صورت درست و کامل رشد نکنند، این اتفاق رخ میدهد.بیشتر موارد تنها یک مشکل مادرزادی هستند، ولی برخی نمونهها با برخی بیماریهای ژنتیکی و سندرومها مرتبط هستند. داشتن فرزندی که از این مشکل رنج میبرد برای کودک و والدین آزاردهنده و ناراحت کننده است، ولی این مشکل قابل اصلاح است.
علایم شکاف کام
وجود شکاف در طول لب مشخص ترین و اصلی ترین علامت لب شکری است. در این وضعیت شیر ممکن است هنگام تغذیه از بینی کودک شما خارج شود. زیرا مانع بین دهان و بینی در این کودکان غیر طبیعی است. در کودکان دچار این نقص مادرزادی ممکن است مشکلاتی در خصوص دندان نیز وجود داشته باشد. برای مثال ممکن است دندان لق داشته باشند و یا تعداد دندان های آن ها بیشتر باشد.شکاف کام نیز می تواند باعث بروز عفونت های مکرر در گوش میانی و مشکلات شیپور استاش در کودک شما شود. استاش مجرایی است که به تخلیه مایعات از گوش کمک می کرده و فشار دو طرف پرده گوش را تعدیل میبخشد. اگر فرزند شما با عفونت گوش مشکل دارد و لولههای اوستاش آنها به درستی تخلیه نمی شود، ممکن است دچار کم شنوایی شوند.اگر فرزند شما لب شکری باشد و یا شکاف کام داشته باشد ممکن است در گفتار و ادای کلمات مختلف دچار مشکل باشد. مشکلات گفتاری ناشی از شکاف معمولاً شامل صداهای تودماغی یا داخل بینی میشود.
علایم لب شکری
لب شکری يا لب شکافته يکی از نواقص مادرزادی است. لب شکری به حالتی گفته می شود که در هنگام جنینی، لب بالا به درستی تشکیل نمی شود و یک یا دو شکاف در آن ایجاد می گردد. شکاف ایجاد شده ممکن است کوچک بوده و قسمتی از لب را گرفتار کند، ولی در مواردی ممکن است بزرگ باشد و به حفره بینی نیز کشیده شود.طبق آمارهای بین المللی، شکاف لب یا لب شکری در پسرها بیشتر دیده می شود ولی در بررسی هایی که در ایران انجام شد شیوع آن در دخترها کمی بیشتر بود. در اغلب موارد شکاف لب به صورت یکطرفه است ولی گاهی به صورت دوطرفه دیده می شود.

انواع لب شکری نوزادان
شکاف لب ممکن است خفیف تا شدید باشد. به طور کلی سه نوع شکاف لب وجود دارد؛ که در ذیل از خفیف تا شدیدترین آن را ذکر کردهایم:
- تنها لب شکاف دارد.
- فقط سقف دهان شکاف دارد.
- هم لب و هم سقف دهان دچار شکاف میشوند.
دلایل بروز لب شکری نوزاد
متخصصان هنوز در مورد علل بروز لب شکری مطمئن نیستند با این حال در ایجاد شکافهای دهانی، عوامل ارثی و محیطی دخالت دارند. عوامل زیر میتواند خطر بروز لب شکری در نوزاد را افزایش دهد:
- وجود سابقه خانوادگی
- استفاده از برخی داروهای خاص در زمان بارداری
- مصرف الکل و مواد مخدر هنگام بارداری (برای کسب اطلاعات در زمینه اعتیاد به الکل و مواد مخدر کلیک کنید.)
- قرار گرفتن در معرض تشعشات
- برخی عفونتهای دوران بارداری
- کمبود فولیک اسید در دوران بارداری
- استرس مادر در دوران بارداری
- کمبود ویتامین A
- تغذیه نامناسب در دوران بارداری
- مصرف سیگار در دوران بارداری
تاثیر لب شکری یا شکاف کام بر روی تنفس
ناهنجاری فک و کام باعث مشکل تنفسی میشود. درمان شامل جراحی و به کارگیری پروتزهای دهانی است.
تغذیه نوزادان مبتلا به لب شکری
تغذیه نوزادان مبتلا به شکاف نیز با مشکلاتی روبهرو است. همکاری متخصص تغذیه و گفتار درمانی ممکن است سودمند باشد. دستگاههای ویژهای نیز به منظور تغذیه نوزاد در دسترس هستند.
عفونتهای گوش و کاهش شنوایی در کودکان لب شکری
هر ناهنجاری دستگاه تنفسی فوقانی میتواند عملکرد شیپور استاش (در گوش) را مختل کند و احتمال تجمع مایع در گوش میانی را افزایش دهد.این امر احتمال عفونت گوش میانی را زیاد میکند. کاهش شنوایی نیز نتیجه عفونتهای مکرر گوش میانی است. برای اصلاح این مشکل متخصص گوش و حلق و بینی از ویتی یا گرومت استفاده خواهد کرد.
صحبت کردن کودکان لب شکری یا شکاف کام
برای این که کودک بتواند به درستی صدا و کلمات واضحی را تولید کند، رشد و تکامل طبیعی لب و کام ضروری است. میتوان با عمل جراحی، شکاف را ترمیم نمود و با گفتاردرمانی به تکامل گفتاری کودک کمک کرد.
تاثیر لب شکری یا شکاف لب بر روی دندان ها
گاهی شکاف شامل لثه و فک نیز میشود و این امر بر رشد صحیح دندانها و فک تاثیر میگذارد. دندانپزشک اطفال یا متخصص ارتودنسی میتواند به رفع این مشکل کمک کند.
جراحی در درمان لب شکری چگونه انجام میشود
معمولا برای از بین بردن شکاف لب از نوعی جراحی خاص استفاده میشود. پزشک در ابتدا به ترمیم اولیه شکاف میپردازد و بعد از آن جراحی دیگری را برای بهبود ظاهر لب و بینی توصیه میکند. این جراحی در بیمارستان به صورت زیر است: ترمیم و جراحی لب تا 6 ماهگی، جراحی شکاف کام تا قبل از 12 ماهگی و ادامهی جراحی در 2 سالگی. گاه جراحی دیگری در نوجوانی نیاز است. کودک را با استفاده از دارو بیهوش میکنند تا دردی احساس نکند.