طرح لبخند کودکان - اصلاح طرح لبخند لثه‌ای کودکان به روش غیر جراحی و جراحی

علل لبخند لثه‌اي

لبخند لثه‌ای می‌تواند ناشی از یک یا چند عامل مربوط به لثه‌ها، دندان‌ها یا حتی لب‌ها و استخوان فک باشد. برای اصلاح و درمان هر یک از این عوامل و تقبل قیمت طرح لبخند دندانپزشکی باید از روش متفاوتی استفاده شود. در اینجا نگاهی می‌اندازیم به بعضی از روش‌هایی که می‌توان از آنها برای رسیدن به مزاياي اصلاح طرح لبخند در کودکان استفاده کرد:

لثه‌ها: اگر دندان‌‌های کودک شما نسبت به لثه‌های او خیلی کوتاه به نظر می‌رسد، ممکن است به خاطر آن باشد که مقدار زیادی از بافت لثه روی دندان‌ها را پوشانده است. این مشکل را می‌توان با استفاده از یک روش جراحی پلاستیک لثه که اصطلاحاً "افزایش طول تاج دندان" نامیده می‌شود، برطرف کرد. در این روش، بافت اضافی لثه از روی دندان برداشته شده و شکل لثه‌ها به گونه‌ای اصلاح می‌شود که تمام طول دندان مشخص گردد.

دندان‌ها: فرایند دندان درآوردن در کودکان ممکن است که با بعضی تغییرات و اختلالات طبیعی همراه باشد که منجر به کوتاه‌تر شدن طول دندان‌ها نسبت به حالت طبیعی و لثه‌ای شدن لبخند آنها مي‌شود. اگر لبخند لثه‌ای در کودک به این دلیل باشد، می‌توان طول دندان‌های کودک را با استفاده از روکش دندان و یا پوشاندن دندان‌ها با ونیرهای پورسلاین بیشتر کرد. همچنین ممکن است کوتاهی دندان‌های کودک شما به دلیل ساییده شدن آنها به مرور زمان باشد. این حالت به ویژه در کودکانی که عادت به ساییدن دندان‌های خود بر روی هم یا دندان قروچه در هنگام خواب دارند، دیده می‌شود. در این کودکان فرایندی به نام "دندان در آوردن جبرانی" اتفاق می‌افتد، به این معنی که دندان‌ها برای جبران ساییدگی شدید و حفظ قابلیت گاز زدن خود، شروع به بیرون آمدن از لثه با سرعت بسیار کند و آرام می‌کنند. این باعث می‌شود که طول دندان‌ها خیلی کوتاه شود و لبخند آنها حالت لثه‌ای پیدا کند، زیرا لثه‌ها که به دندان‌ها متصل هستند نیز همراه با آنها رشد می‌کنند و کشیده می‌شوند. در بعضی از موارد می‌توان با استفاده از درمان‌های ارتودنسی، دندان‌های درگیر در این عارضه را به طرف بالا و به جایگاه طبیعی و درست خود بازگرداند. در مرحله بعد، دندان‌های ساییده شده و کوتاه را با استفاده از روکش یا ونیرهای پورسلاین اصلاح می‌کنند.

لب‌ها: در زمان لبخند زدن کامل، لب بالایی به طور میانگین در حدود 6 تا 8 میلی‌متر از موقعیت طبیعی خود حرکت می‌کند و به طرف بالا می‌رود. اگر دامنه حرکت لب بیشتر از این باشد، به این معنی است که در زمان لبخند زدن، لب بیشتر از حد طبیعی بالا می‌رود و بافت لثه به مقدار بيش از معمول نمایان می‌شود. در چنین شرایطی برای اصلاح طرح لبخند لثه‌ای لازم است ماهیچه‌هایی که حرکت لب بالایی را کنترل می‌کنند، به گونه‌ای تغییر داده شوند که زیاد بالا نروند. برای این منظور می‌توان از روش‌های درمانی مختلفی استفاده کرد. برای مثال با تزریق بوتاکس و از کار انداختن این عضلات می‌توان مشکل را به صورت موقتی (حدوداً به مدت 6 ماه) برطرف کرد. اما برای کاهش دائمی دامنه حرکت لب بالایی باید یک عمل جراحی بر روی آن انجام شود که اصطلاحاً با نام عمل تثبیت لب شناخته می‌شود.

فک: گاهی اوقات اندازه فک بالایی (ماکسیلا) برای صورت خیلی بلند است. این عارضه در اصطلاح "رشد عمودی فک بالا" نامیده می‌شود. اگر طرح لبخند لثه‌ای در کودک شما به این علت باشد، برای اصلاح آن لازم است که یک عمل جراحی جهت اصلاح موقعیت استخوان فک انجام شود. این عمل جراحی با عنوان جراحی اورتوگناتیک (متشکل از "اورتو" به معنی صاف کردن و "گانتوز" به معنی فک) نامیده می‌شود. جراحی ارتوگناتیک یکی از پیچیده‌ترین عمل‌های جراحی و یکی از مشکل‌ترین روش‌ها در بین روش‌هایی که در اینجا شرح داده شد، می‌باشد، اما در عین حال می‌تواند نتایج بسیار خوب و ماندگاری حاصل کند.

درجه‌بندی شدت لبخند لثه‌ای

طرح لبخند لثه‌ای بر اساس میزان مشخص بودن لثه در هنگام لبخند، طبقه‌بندی می‌شود. در این روش، مقداری از بافت لثه که در زمان لبخند مشخص می‌شود، به صورت درصدی از کل ارتفاع دندان اندازه‌گیری می‌شود. به عبارت دیگر شدت لبخند لثه‌ای در کودک شما بر اساس مقدار نمایان شده از بافت لثه در زمان لبخند نسبت به مقداری از ساختار دندان که نمایان می‌شود، طبقه‌بندی می‌گردد. بر این اساس شدت لبخند لثه‌ای را می‌توان در حد خفیف، متوسط، پیشرفته و یا شدید طبقه‌بندی کرد.

اصلاح طرح لبخند لثه‌ای

روش‌هایی که ممکن است برای درمان لبخند لثه‌ای استفاده شود، عبارتند از:

کاهش و تضعیف اتصال بین لثه‌ها و لب بالایی
جراحی میوتومی
تزریق بوتاکس در ماهیچه‌های بالابرنده لب بالایی
جراحی اصلاح لثه‌ها
عمل‌های زیبایی دندانپزشکی

جراحی میوتومی

در این روش، جراح پلاستیک ماهیچه‌های بالابرنده لب بالایی که در بین لثه‌ها و لب بالایی قرار گرفته‌اند را سست و ضعیف می‌کند. این عمل با استفاده از بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و در حدود یک ساعت زمان می‌برد. برای انجام این عمل جراحی، بریدگی‌هایی در پشت لب‌ها در داخل دهان ایجاد می‌شود که جای زخم حاصل از آن اصلاً مشخص نخواهد بود.

ورم و خون‌مردگی ناشی از این عمل جراحی معمولاً ظرف دو هفته بعد از انجام آن کاملاً برطرف می‌شود. اما امکان بروز اختلالات حسی در ناحیه لب بالا وجود دارد. با انجام این عمل تغییری در قابلیت حرکتی عضلات گوشه دهان ایجاد نمی‌شود، بلکه فقط عضلات بالابرنده کمی ضعیف می‌شوند تا لبخند کودک حالت زیبا و طبیعی پیدا کند.

نتایج حاصل از عمل جراحی میوتومی به صورت دائمی خواهد بود.

تضعیف اتصال لب بالایی و لثه‌ها

در بعضی از موارد اتصال بین لب بالایی و لثه‌ها در داخل دهان خیلی بیشتر از حد معمول است. این حالت می‌تواند منجر به لثه‌ای و غیر طبیعی شدن شکل لبخند شود. به طوری که حتی وقتی کودک شما لبخند نمی‌زند هم ممکن است که لثه‌های او مشخص باشد.

اگر طرح لبخند لثه‌ای به این علت باشد، می‌توان با کاهش اتصال بین لب بالایی و بافت لثه، آن را برطرف نمود.

جراحی اصلاح لثه (ژینژیووپلاستی - ژینژیوکتومی)

در بعضی از موارد علت کوچک به نظر رسیدن دندان‌ها آن است که مقدار زیادی از بافت لثه دور آنها را فرا گرفته است. برای رفع این مشکل می‌توان از عمل جراحی ژینژیووپلاستی یا ژینژیوکتومی استفاده کرد. در این روش، جراح زیبایی دندانپزشکی با تغییراتی که در بافت لثه ایجاد می‌کند، اندازه سطح نمایان دندان‌های کودک شما را بیشتر می‌کند.

ژینژیووپلاستی = اصلاح بافت لثه = بهبود شکل ظاهری بافت لثه که اطراف دندان‌ها را پوشانده است.
ژینژیوکتومی = برداشتن بافت لثه اضافی
جراحی زیبایی دندانپزشکی (فیسینگ – روکش)
در بعضی از موارد اندازه دندان‌ها نسبت به لثه‌ها خیلی کوتاه یا کوچک است. دندانپزشک متخصص زیبایی می‌تواند سطح نمایان دندان‌های کودک شما را با استفاده از روش‌های زیر افزایش دهد:

• اتصال فیسینگ
• اتصال روکش

جراحی پریودنتال (افزایش طول تاج دندان)

عمل افزایش طول تاج دندان معمولاً به منظور  طرح لبخند لثه ای و بالا بردن خط لثه از روی دندان‌هایی که طول آنها کوتاه است، انجام می‌شود.

درمان ارتودنسی

از روش‌های ارتودنسی برای اصلاح دندان‌های رشد کرده و بازگرداندن آنها به جایگاه درست خود استفاده می‌شود. این روش باعث رفع حالت نمایان لثه‌ها در هنگام لبخند می‌شود.در ضمن برای اطلاع دقیق از هزینه اصلاح طرح لبخند با ارتودنسی باید با پزشک مشورت نمایید.

جراحی ارتوگناتیک

این عمل جراحی به منظور بالا بردن فک بالایی در جهت عمودی انجام می‌شود.

ضرورت بازسازی طرح لبخند کودک

ترمیم و بازسازی طرح لبخند کودک به دلایل مختلفی انجام می‎شود از قبیل فاصله داشتن دندانها از یکدیگر، پوسیدگی دندانها، تغییر رنگ آنها، جلو بودن فک، کوتاه بودن طول دندانها و ... . در حالی که ممکن است برخی از والدین به این مشکلات بی توجه باشند و تصور کنند که با بزرگتر شدن کودک برای درمان او اقدام کنند. بلکه باید گفت که با رشد کودک، این مشکلات نیز همزمان بیشتر شده بطوری که درمان آنها نیز تبعات و نتایج منفی دیگر را به دنبال دارد.
ضمن این که کودکی که با مشکلات مربوط به دهان و دندان بزرگ می‎شود، به نسبت کودکان بدون نقص، منزوی بوده و حس بدبینی نسبت به دندانپزشک پیدا می‎کند. همین امر موجب می‎شود تا فرزند در زمان نوجوانی و جوانی نیز نتواند با دندانپزشکی ارتباط سازنده ای برقرار کند و در نتیجه مشکلات دهان و دندان برای همیشه با او بمانند.